BAB 9 : SIKAP TERHADAP PENTAKSIRAN

Disediakan oleh : Marsha Syahirah Binti Shukhairi

SIKAP TERHADAP PENTAKSIRAN

• Definisi/Konsep

• Secara umumnya pentaksiran ialah suatu proses yang meliputi pelbagai kaedah untuk memperoleh maklumat dan seterusnya membuat penghakiman tentang produk sesuatu proses pendidikan.
• Menurut Dunn (1991), pentaksiran ialah satu proses pengumpulan maklumat oleh guru tentang pelajarnya dan oleh pelajar sendiri tentang kemajuan mereka.
• Menurut Kementerian Pelajaran pula menyatakan definisi pentaksiran ialah merupakan suatu proses untuk mengesan perkembangan, kebolehan, kemajuan dan pencapaian pelajar secara menyeluruh berasaskan matlamat kurikulum
• Menurut Lembaga Peperiksaan Malaysia (2013), Pentaksiran ditakrifkan sebagai proses mendapatkan maklumat dengan menggunakan pelbagai kaedah dan pendekatan sama ada formatif, formal dan informal, dalaman dan luaran bagi mendapatkan evidens yang boleh dipertimbangkan dan seterusnya membuat penghakiman tentang sesuatu produk pendidikan.



• IPG (2018) pula pentaksiran didefinisikan satu mekanisme untuk mengukur hasil pembelajaran sesuatu kursus dan perkembangan pelajar di IPG. 

• Pengukuran adalah proses untuk mendapatkan penjelasan secara numerik berkaitan pencapaian pelajar.
• Pengujian ialah suatu prosedur yang sistematik untuk menilai perlakuan dan ilmu pengetahuan seseorang pelajar dan menjelaskannya dengan bantuan skala bernombor. (Cronbach, 1970)
• Penilaian adalah untuk memperbaiki atau mengenalpasti kelemahan yang wujud pada pelajar melalui Penilaian Formatif dan Penilaian Sumatif

• Tujuan Pentaksiran


• Menentukan status individu yang dinilai dengan membandingkan status berkenaan dengan standard dan kriteria yang digunakan.  
• Proses mendapatkan gambaran tentang prestasi seseorang dalam pembelajaran 
• Mendapatkan maklumat secara berterusan tentang pengajaran dan pembelajaran 
• Membaiki pengajaran dan pembelajaran 
• Menilai aktiviti yang dijalankan semasa pengajaran dan pembelajaran   

• Prinsip Pentaksiran
• Membantu murid mencapai perkembangan secara optimum.
•  Menyediakan murid kearah mengikuti pendidikan formal.
•  Usaha untuk menambahbaikan serta perkembangan kepada pencapaian murid.

9.1       Jenis-Jenis Pentaksiran

• PENILAIAN FORMATIF

Ia dijalankan secara berterusan, diintegrasikan dalam proses pengajaran dan pembelajaran(P&P) dengan tujuan agar aspek pengukuran murid juga lebih bersifat menyeluruh. Teknik formatif yang dijalankan secara tidak formal ialah seperti perbincangan, kuiz, soal jawab lisan dan sebagainya.(Black & William, 1998)

• BERASASKAN PRESTASI

Pentaksiran Formal: Ia dijalankan dengan guru melaksanakan ujian, kuiz, esei dan sebagainya.

Setelah itu, guru tersebut akan memberikan markah kepada pelajar-pelajarnya.

Pentaksiran Tak Formal: Ia dilaksanakan melalui kemahiran membaca kerana kemahiran ini dapat menggambarkan kebolehan dan perkembangan membaca.

Ia sama dengan pentaksiran sumatif kerana ia berfokuskan kepada pencapaian. 

Namun bezanya ialah tugasan yang diberikan didefinisikan dengan sempurna dan murid diarahkan mencipta atau melakukan sesuatu, biasanya ia melibatkan aplikasi pengetahuan dan kemahiran dalam dunia sebenar.

• INTERNAL DAN EKSTERNAL

Pentaksiran Internal: Ia ditentukan dan disemak oleh sekolah (guru).

              ⤷ Contohnya, murid mendapat markah dan maklum balas daripada pentaksiran yang telah dibuat.

Pentaksiran Eksternal: Ia ditentukan oleh sesuatu badan atau sindiket atau badan seperti Majlis Peperiksaan Malaysia.

               ⤷ Contohnya, Kertas pentaksiran ditanda oleh pihak luar dan murid hanya mendapat markah pentaksiran sahaja  yang mana murid tidak dimaklumkan akan kelemahan mereka. 

• PENILAIAN SUMATIF

           

Ia merupakan peringkat perumusan dimana yang bertujuan untuk mengetahui sejauh mana murid telah belajar dan menguasai apa yang telah dipelajari. Maklumat tersebut akan dinilai dan dibuat laporan oleh guru tersebut. Maklumat ini akan digunakan oleh guru lain untuk meneruskan pengajaran murid pada tahun berikutnya.

Contohnya: Pentaksiran Berasaskan Sekolah (PBS). Pentaksiran ini dapat menaksir kebolehan pelajar bukan berasaskan peperiksaan tetapi dengan penilaian guru didalam kelas.

JENIS-JENIS PENTAKSIRAN DI IPG

• Prestasi seseorang pelajar dalam sesuatu kursus ditentukan oleh himpunan peratusan markah kerja kursus dan peperiksaan akhir.
• Terdapat dua bentuk penilaian di IPGM iaitu Purata Mata Gred (PMG) dan Purata Mata Gred Terkumpul (PMGT)
• PMG adalah nilai pencapaian seseorang pelajar pada satu semester.
• PMGT adalah purata nilai gred yang diperoleh pelajar dalam semua peperiksaan yang telah diambil.
• Pentaksiran di Institut Pendidikan Guru diadakan dalam beberapa bentuk iaitu:

a.    Peperiksaan – dijalankan pada setiap akhir semester untuk subjek tertentu

b.    Kerja Kursus

c.    Penilaian Praktikum

-Penilaian pratikum di sekolah dilakukan setelah bimbingan berbentuk pencerapan klinikal dijalankan beberapa kali untuk memperbaiki kelemahan proses pengajaran dan pembelajaran serta memperkembangkan potensi dan kemahiran pelajar.

Penilaian pratikum dilakukan berasaskan beberapa faktor iaitu (menggunakan Borang PR2):

•   Interpersonal dan intrapersonal (10%)
•   Pengetahuan tentang mata pelajaran (10%)
•   Pengajaran dan pembelajaran (30%)
•   Komunikasi (10%)
•   Pengurursan bilik darjah (10%)
•   Penilaian (10%)
•   Kokurikulum (10%)
•   Peranan-peranan lain (10%)

Penilaian internship dilakukan berasaskan beberapa faktor iaitu(menggunakan Borang PR3):

•   Interpersonal dan intrapersonal (10%)
•   Perancangan projek/ aktiviti (20%)
•   Pelaksanaan projek/ aktiviti (20%)
•   Penilaian projek/ aktiviti (20%)
•   Refleksi (20%)

d.    Penilaian Bina Insan Guru (BIG) 

    -Penilaian ini dilakukan oleh pensyarah penyelia serta pentadbir sekolah tempat BIG dijalankan.

   - Penilaian ini terdiri daripada beberapa perkara berikut:

• Laporan program/ aktiviti (30%) – laporam reflektif; penilaian kendiri (pensyarahpenyelia)
•  Portfolio (30%) – kadungan; kreativiti; kekemasan (pensyarah penyelia)
•  Rakaman audio/ video (30%) – audio; video (pensyarah penyelia)
•  Sahsiah (10%) – sebelum, semasa dan selepas aktiviti dijalankan (pentadbir/ sekolah)

e.  Penilaian Gerak Kerja Kokurikulum

   -Terdiri daripada unit beruniform, sukan dan permainan, kelab dan persatuan.

  - Setiap pelajar di IPG wajib mengambil bahagian dalam aktiviti kokurikulum.

9.1.1    Tujuan pentaksiran

Pentaksiran untuk Pembelajaran (Assesment for learning)

• Membantu pembelajaran pelajar dengan memberikan maklumat tentang penguasaan pelajar dari semasa ke semasa sepanjang proses pembelajran dan pengajaran.
• Maklum balas daripada pentaksiran ini adalah untuk mendorong dan memotivasikan pelajar untuk membuat penambahbaikan.
• Pentaksiran ini merupakan pentaksiran formatif yang dijalankan secara berterusan dengan menilai perkembangan atau kemajuan pelajar
• Contoh, kerja khusus, kuiz dan projek

Pentaksiran Sebagai pembelajaran (Assessment as learning)

• Pentaksiran ini merupakan sebahagian daripada proses pembelajaran.
• Berlaku apabila pelajar membuat refleksi diri dan memantau pencapaian sendiri, mengenal pasti kekuatan dan kelemahan sendiri bagi tujuan menambah baik pembelajaran sendiri.
• Merupakan pentaksiran formatif yang merupakan pentaksiran penilaian kendiri pelajar.
• Berbentuk penulisan refleksi dan penulisan jurnal tentang sesuatu amalan professional.

Pentaksiran tentang pembelajaran (Assesment of learning)

• Berlaku apabila guru menggunakan bukti pembelajaran pelajar untuk membuat pertimbangan terhadap pencapaian pelajar berdasarkan sesuatu standard.
• Bertujuan untuk menambah akauntabiliti/kebertanggungjawaban kepada masyarakat.
• Pencapaian dan perkembangan pelajar perlu dilaporkan kepada ibu bapa, masyarakat dan pihak bertadbir.
• Di IPG, pentaksiran ini merupakan pentaksiran sumatif yang membandingkan prestasi pelajar dengan hasil pembelajaran yang telah ditetapkan pada awal pembelajaran seperti yang ditunjukkan dalam ringkasan Maklumat Kursus (MK).
• Berbentuk peperiksaan bertulis yang dikendalikan pada setiap penghujung semester.

9.1.2    Kerja Kursus

Kerja kursus merupakan bentuk pentaksiran untuk pembelajaran yang berlaku secara formatif. Pelaksanaan kerja khusus berteraskan proses pembinaan pengetahuan tentang kandungan dan ilmu professional keguruan secara sistematik dan beransur maju dengan mengintegrasikan pengetahuan berasaskan pengetahuan, penyelidikan dan pengalaman (IPGM,2019).

Didapati bahawa tugasan kerja kursus di IPG mempunyai ciri-ciri berikut :

Bersifat autentik

• Memanfaatkan situasi sebenar untuk anda mengamalkan ilmu dan kemahiran yang dipelajari.
• Seperti di persekitaran sekolah, bilik darjah, majlis rasmi, pameran, seminar dan sebagainya.

Proses pembinaan ilmu yang bermakna melalui integrasi pembelajaran dan pengalaman.

• Melalui analisis dan refleksi kendiri.
• Berdasarkan himpunan ilmu, pengalaman dan nilai

Mencabar minda dan melibatkan pembelajaran mendalam (deep learning).

• Kebanyakan tugasan adalah berasaskan masalah (problem based) yang memerlukan daya pemikiran aras tinggi, kreativiti dan inovasi untuk menghasilkan penyelesaian yang unik dan inggul.

Memerlukan anda mengamalkan kemahiran belajar yang anda pelajari dalam kursus ini.

• Amalan “belajar cara belajar” ini dapat mengukuhkan budaya ilmu dan amalan pembelajaran sepanjang hayat.

Kerja kursus boleh dianggap sebagai aspek pentaksiran yang penting di IPT. Anda perlu betul-betul memahami kehendak tugasan dan merujuk pensyarah untuk mendapatkan panduan dan bimbingan dari semasa ke semasa. Masa yang diperuntukkan perlu mencukupi dan tumpuan untuk mencari sumber-sumber berkaitan supaya anda dapat menghasilakan satu tugasan yang cemerlang.

Selepas kerja kursus disemak, pensyarah akan memberikan  makluma balas berdasarkan hasil tugasan tersebut dan aspek kekuatan atau kelebihannya dan pembeljaran yang boleh diperbaiki. Ulasan maklum balas berasaskan pembelajaran ini biasanya ditulis pada tepi muka surat tugasan anda. Maklum balas formatif diberikan untuk membantu pelajar meningkatkan hasil kerjanya pada masa yang akan dating. Anda dikehendaki mennadatangani boring maklum balas yang disediakan sebgai bukti menerima maklum balas daripada pensyarah.

9.1.3    Peperiksaan

Peperiksaan merujuk kepada pentaksiran tentang pembelajaran yang berlaku secara sumatif dan biasanya merupakan ujian kertas-pensel (bertulis).

Kertas peperiksaan biasanya mengandungi antara dua hingga tiga bahagian iaitu:

9.1.4    Ujian Amali

• Dilaksanakan berterusan bagi kursus yang berasaskan kemahiran
• Bertujuan mengukur kebolehan pelajar dalam mengaplikasikan ilmu yang diperoleh dalam bentuk penguasaan kemahiran psikomotor, insaniah dan kreativiti serta daya inovasi yang dimiliki.
• Kemahiran ini ditujukan ketika semasa ujian amali atau melalui penghasilan produk.

9.2       Persediaan Untuk Pentaksiran 

Terdapat beberapa bentuk pentaksiran di IPG iaitu:

• Peperiksaan – akhir setiap semester
• Tugasan kerja kursus – dalam semester iaitu antara 2 hingga 6 minggu mengikut jenis kursus
• Praktikum – dijalankan pada semester 5, 6 dan 7
• Bina insan guru – setiap semester
• Aktiviti kokurikulum – semester 3 dan 4 untuk unit beruniform/ olahraga dan semester 1 dan 2 untuk persatuan/ kelab dan sukan/ permainan
• Internship – dijalankan pada semester 8

1. Pelajar perlu menyediakan diri dengan mengumpul dan menghasilkan nota yang baik; membuat ulang kaji; memahami dan menghafal nota dan menyediakan jadual perancangan ulang kaji.
2. Pelajar juga perlu menyediakan diri untuk menjalani praktikum, BIG dan aktiviti kokurikulum.
3. Menyusun jadual belajar dengan baik
4. Membaca dari pelbagai sumber

9.3       Tugasan Individu dan Tugasan Kumpulan

Tugasan Individu

Merujuk kepada tugasan yang dilaksanakan oleh seorang pelajar.   

• Pelajar perlu mengumpul dan menyediakan nota yang baik
• Pelajar hendaklah membuat ulang kaji 
• Pelajar hendaklah membuat, faham nota dan faham nota
• Pelajar hendaklah menyediakan perancangan untuk mengulang kaji

Tugasan Kumpulan

Merujuk kepada tugasan yang memerlukan usaha kolaboratif antara ahli

ü  Untuk tugasan kumpulan, bilangan ahli dihadkan kepada dua hingga tiga orang sahaja.

ü  Biasanya, aspek-aspek pentaksiran untuk tugasan kumpulan memberikan focus kepada kemahiran insaniah seperti kemahiran mengurus maklumat, berkomunikasi, kepimpinan, etika dan nilai.

ü  Bergantung kepada objektif penilaian kerja kursus subjek berkenaan

ü  Penilaian dilakukan dalam 3 bentuk iaitu contoh:

·         penulisan esei

·         persembahan

·         penulisan reflektif

9.4       Intergriti Pelajar dalam Pentaksiran

Integriti ?

Menurut Institut Intergriti Malaysia (2004) , intergriti bermaksud berpegang teguh pada nilai-nilai murni seperti ikhlas, jujur dan telus atau berterus terang.

Sebagai pelajar, anda perlu mengamalkan nilai intergriti semasa melaksanakan tugas-tugas yang berkaitan hal akademik dan bukan akademik.

Plagiat ?

Plagiat ialah tindakan meniru hasil kerja dan/atau pendapat orang lain sama ada menerusi bahan bercetak atau elektronik tanpa mengiktirafkan atau membuat pengakuan akan sumbernya.

Idea yang dipersembahkan mestilah idea dan pandangan yang tulin bukannya ciplak, misalnya penulisan esei dengan idea sendiri, penghasilan produk dengan idea sendiri, membuat laporan hasil dapatan kajian yang dijalankan setelah membuat penerokaan, menghadapi kuiz tanpa meniru dan menyiapkan kerja amali dengan idea yang asli bukan ciplak idea seni individu lain.

 9.5       Rumusan

• Pentaksiran merupakan proses mendapatkan maklumat menggunakan pelbagai kaedah dan pendekatan mengumpulkan evidens dan seterusnya membuat penghakiman tentang sesuatu produk pendidikan. Pentaksiran yang berorientasikan markah peperiksaan yang lebih autentik berasakan tugasan bagi mengukur hasil pembelajaran sesuatu kursus dan perkembangan pelajar
• Di institusi pendidikan tinggi, pentaksiran biasanya dilaksanakan menggunakan kaedah bertulis dan kaedah bukan bertulis
• Terdapat 3 tujuan pentaksiran berhubung dengan pembelajaran, iaitu pentaksiran untuk pembelajaran, pentaksiran sebagai pembelajaran dan pentaksiran tentang pembelajaran. 
• Persediaan untuk pentaksiran melibatkan persediaan isi kandungan bidang dan persediaan pengurusan peribadi. Pelajar harus jelas dari aspek skop kandungan yang akan diuji, bentuk pentaksiran serta wajaran markah yang ditetapkan. Selain itu, persediaan mental dan emosi juga merupakan faktor menyumbang kepada kejayaan seseorang dalam menghadapi pentaksiran.
• Isu integriti pelajar dalam pentaksiran yang utama ialah isu yang berkaitan dengan plagiat. Plagiat merujuk tindakan menciplak/meniru hasil kerja dan/atau pendapat orang lain sama ada menerusi bahan  akan sumbernya. Setiap pelajar wajib memahami dan mematuhi tersebut, demi mencapai kualiti peribadi yang unggul sebagai insan yang berpendidikan tinggi.

BAB 8: SISTEM PENGURUSAN PEMBELAJARAN

Ditulis oleh: Nurul Atirah binti Abdul Fattah 

•  o  Definisi dan Konsep                                  

1.    Lebih dikenali sebagai Learning Management System (LMS) yang merupakan sebuah aplikasi perisian untuk pentadbiran, dokumentasi dan laporan program latihan, kelas serta aktiviti dalam talian, program e-pembelajaran dan kadar latihan.

2.    Platform dalam talian yang membolehkan penyampaian bahan, sumber dan aktiviti pelajar dalam dan luar persekitaran bilik darjah

3.    Sebagai pengawalan capaian, persediaan kandungan pembelajaran, alat komunikasi dan pentadbiran kumpulan pengguna.

o  Tahap Penggunaan

Platform ini mempunyai tiga tahap penggunaan dengan ciri-ciri penggunaan dan akses yang berbeza, iaitu:

Tahap Penggunaan	Peranan	Fungsi
Pengurus platform	Pentadbir	Mengurus keseluruhan persekitaran pembelajaran
Jurulatih/ fasilitator/ penganjur	Guru	Menjana kursus, mata pelajaran atau latihan
Peserta	Pelajar	Akses dan berinteraksi dengan kursus tertentu

o  Ciri-ciri                                                               

Terdapat banyak ciri-ciri LMS dan antaranya ialah LMS membantu memasang dan menyampaikan inti pembelajaran dengan cepat dan tepat. Selain itu, ciri-ciri utama LMS ialah:

o  Modul-modul Aktiviti

Lopes (2014) telah mengenalpasti beberapa modul yang diperlukan dalam LMS seperti:

a)  Ruang sembang (chat)

Pelajar boleh berbincang antara satu sama lain dengan menggunakan ruang sembang. Mereka tidakperlu lagi bersusah payah untuk berkumpul di satu tempat untuk mengadakan perbincangan.

b)  Pangkalan data

Guru dan pelajar bebas untuk membina, memaparkan dan mencari topik-topik tertentu dalam rekod LMS.

c)  Forum

Pelajar akan menerima setiap post  baru melalui e-mel dan guru-guru serta pelajar boleh menghantar komen di ruangan komen.

d)  Glosari

Membenarkan peserta membuat atau menyelenggara senarai istilah beserta takrifnya. Maksud perkataan boleh dicari/disemak dalam banyak format yang berbeza dan boleh dihubungkan dari tempat lain.

e)  Soal selidik

Membolehkan guru-guru membuat tinjauan, contohnya penilaian kursus.

f)    Penjadualan (scheduler)

Aktiviti yang membolehkan tenaga pengajar kursus menyiarkan waktu yang sesuai bagi perjumpaan.

g)  Pelajaran (lesson)

Setiap bahan yang guru muat naik ke dalam LMS mempunyai kuiz kecil pada setiap halaman muka suratnya. Pelajar perlu berjaya menjawab kuiz tersebut untuk beralih ke muka surat seterusnya.

h)  Tugasan

Tugasan para pelajar boleh dihantar melalui LMS dan guru akan memberikan gred dan maklum balas.

i)    Muat naik fail secara terperinci

Sekiranya pelajar ingin memuat naik fail berkapasiti besar, pelajar boleh menggunakan piihan ini. Guru-guru boleh menetapkan syarat-syarat seperti saiz fail, bilangan fail, serta sama ada fail yang pelajar muat turun boleh disunting atau tidak.

j)    Teks dalam talian

Pelajar tidak boleh memuat naik teks dan hanya boleh menaip teks dalam kotak editor secara dalam talian dan menghantarnya kepada guru.

k)  Muat naik satu fail

Jika saiz fail yang pelajar ingin muat naik adalah sederhana, maka pelajar boleh menggunakan pilihan ini. Fungsinya adalah sma dengan pilihan “muat naik fail secara terperinci”

l)    Aktiviti luar talian (Offline activity)

Merupakan pilihan yang paling mudah digunakan keranaa pilihan ini hanya berfungsi untuk mengingatkan pelajar bahawa mereka mempunyai tugasan tertentu pada hari tertentu.

m)        Kuiz

Guru boleh memberi kuiz kepada pelajar melalui LMS. Jawapan pelajar boleh disunting sebelum dihantar.

n)  Wiki

Mewujudkan komuniti pembelajaran dalam kalangan pelajar dan guru

o  Contoh Sistem Pengurusan Pembelajaran

Terdapat beberapa contoh LMS yang percuma dan kemungkinan tidak asing lagi bagi para pelajar dan guru-guru (K-12 Blueprint, 2014). Antaranya:

1.  Google Sites

sites.google.com

Boleh berkongsi maklumat serta mengaksesnya. Menyediakan integrasi yang lancar dengan Google Docs dan Google Calendar.

2.  Schoology

www.schoology.com

Ciri-ciri kolaboratif membolehkan membolehkan guru berkongsi bahan maklumat. Mampu menjana ujian dan menjejak kemajuan pelajar.

3.  Edmodo

www.edmodo.com

Direka khusus untuk kegunaan bilik darjah. Menyediakan alat untuk membuat kerja rumah, penilaian, perbincangan, dan pembelajaran mudah alih.

4.  Blackboard

www.blackboard.com

Platform pendidikan beraplikasi mudah alih dan bercirikan kolaboratif. Alat penilaian mampu menjana ujian dalam talian, rubrik interaktif dan laporan.

o  Kepentingan Sistem Pengurusan Pembelajaran

1.    Pelajar boleh mendapat akses terhadap bahan kursus pada bila-bila masa serta ia dapat dikemaskini mengikut keperluan pelajar.
2.    Pembelajaran boleh dilakukan di mana sahaja pada bila-bila masa.
3.    Pelajar dapat merancang pembelajaran, berkomunikasi dengan guru dan rakan sekelas secara maya dan membolehkan pelbagai maklumat mudah untuk dicapai.
4.    Membolehkan pelajar mempelajari bahan secara dalam talian dengan pantas, sama ada pada komputer riba, telefon pintar mahupun tablet.
5.    Guru boleh menggunakan alat pelaporan dan analisis untuk membuat pemantauan kemajuan pelajar.
6.    Pengajaran yang dikendalikan oleh ramai guru dapat dijimatkan apabila Sistem Pengurusan Pembelajaran menyediakan pelbagai kursus dalam system tersebut dan pelajar hanya perlu memilih kursus yang ingin diikuti.